Motorlu Araçlar Teknolojisi Alanı
ALANIN TANIMI
Motorlu Araçlar Teknolojisi alanı; otomotiv üzerinde mekanik, elektrik ve elektronik aksamların bakım ve onarımlarını yapma, otomotiv gövde bölümlerinin onarımlarını yapma, gövde yüzeyleri üzerinde boya ve boya sonrası işlemleri yapma, iş makineleri bakım ve onarımı yeterliklerini kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen alandır.
ALANIN AMACI
Motorlu araçlar sektörü, dünyada ve Türkiye'de yük ve insan taşıma amacına yönelik olarak karayolunda hareket etmek üzere imal edilmiş olan araçları kapsayan ana sektörlerden biridir. Motorlu araçlar sektörü ana ve yan sanayi olmak üzere iki bölüme ayrılır.
Motorlu araçlar sektörünün dünya ekonomilerindeki lokomotif sektör olma özelliği, ekonominin diğer sektörleri ile olan organik ilişkisine dayanmaktadır. Bu sektör, demir-çelik, petrokimya, lastik, elektrik, elektronik gibi sektörlerdeki teknolojik gelişmelerin sürükleyicisidir. Turizm, alt yapı, inşaat, ulaştırma ve tarım sektörlerinin gereksinim duyduğu her çeşit motorlu araç sektör ürünleri ile sağlanmaktadır. Bu nedenle, sektördeki değişimler ekonominin tümünü yakından etkilemektedir.
Türkiye'deki motorlu araçlar sektörü, üretimde ulaşılan kalite süreci ve yüksek verimlilik nedeniyle uluslararası pazarlar için yeni bir üretim merkezi haline gelmiş bulunmaktadır. Otomotiv sektörü her geçen gün teknolojiye, insan kaynaklarına, bilgiye ve kalite eğitimine daha fazla yatırım yapmaktadır.
Ülkemizin yeni hedefleri doğrultusunda gerçekleşen ; TOG elektrikli yerli otomobil üretiminin başlamış olması; bu alanda ara eleman ihtiyacını daha da arttırmıştır. Global pazarlarda müthiş derecede ses getiren ve takdir toplayan bu başarı öyküsünün yeni mimarları, Endüstri Meslek ve Teknik Liselerden yetişecek Teknik personeller olacaktır. Motorlu araçlar teknolojisinden yetişecek gençlerimiz ; bu müthiş başarı hikayesini çok daha ötelere taşıyacaktırlar.
Türkiye'deki motorlu taşıtlar sektöründe faaliyet gösteren firmalar gelişmelere ayak uydurabilmek ve rekabetçi üstünlüklerini sürdürebilmek için dünyada uygulanan modern üretim yöntemlerini ve yönetim sistemlerini kullanmaktadır. Bu nedenle ülkemizdeki motorlu taşıtlar sektörü ana ve yan sanayisi ile birlikte çok önemli bir gelişim potansiyelini yakalamış ve büyük ihracat kapasitesine erişmiştir.
Motorlu Araçlar Teknolojisi alanında; Motorlu Araçlar Teknolojisi uygulamalarında yer alan meslek elemanlarını sektörün ihtiyaçları, bilimsel ve teknolojik gelişmeler doğrultusunda gerekli olan meslekî yeterlikleri kazanmış, nitelikli kişiler olarak yetiştirmek amaçlanmaktadır.
EĞİTİM VE KARİYER İMKÂNLARI
Meslek lisesinden sonra "Yükseköğretim Kurumları Sınavında" başarılı olanlar, lisans programlarına ya da meslek yüksekokullarının ilgili bölümlerine devam edebilirler.
Üniversite sınavını kazanarak 4 yıllık eğitim veren Teknoloji Mühendisliği Fakültesinde eğitimini tamamlayarak ''Otomotiv Mühendisi'' ünvanıyla mezun olurlar. Ülkemizde üretim yapan bir çok uluslararası Otomotiv firmalarında Otomotiv Mühendisi ünvanıyla , ARGE,Üretim,Analist Mühendisliği,İhracat,Satış-Pazarlama,Planlama,Kalite vb. departmanlarında yönetici pozisyonunda çalışabilirler.
Üst kurumlarda veya lisede eğitimlerini tamamlayarak iş hayatında gerekli yeterlilikleri kazanan meslek elemanları, motorlu araçların bakım ve onarımı ile ilgili işletmelerde de kariyer yapabilirler.
Bu alandaki meslek elemanları otomobil fabrikaları, otomobil bakım servisleri tamir ve bakım atölyeleri gibi kapalı ortamlarda çalışır. Bazen dış ortamlarda da bakım ve onarım yapabilirler. Teknolojik alet ve makinelerle uluslararası standartta donanım ve koşullarda çalışırlar.
Otomotiv boyacıları genellikle boya kabinleri içerisinde çalışır. Ortamında kimyevi maddeler bulunduğu için ciltte, gözde ve solunum yollarında alerjik reaksiyonlar gözlenebilir. Bu nedenle çalışma ortamlarında havalandırmanın çok iyi olması, iş giysileri giyilmesi ve iş güvenliği kurallarına dikkat edilmesi gerekmektedir.
İş makineleri ile ilgili çalışanlar hem kapalı hem açık havada hem de çalışma sahasında çalışabilirler.
Bu alanda ülkemizin her bölgesinde geniş iş imkânları mevcuttur. Özellikle otomotiv sanayisinin gelişmiş olduğu bölgelerde eğitimli elemanlar kolaylıkla iş bulabilmektedir.
Bu alandaki mesleklerden mezun olanlar, motorlu araç imalatı yapan fabrikalarda, motorlu araç bakım ve onarımı yapan yetkili ve özel servislerde, kamuya ait araç bakım ve onarım atölyelerinde ve motorlu araçlar sektörü ile ilgili çeşitli işletmelerde iş bulabilirler ya da kendi işlerini kurabilirler.
BU ALANDAKİ MESLEKLER:.
Otomotiv Elektromekanikerliği, Otomotiv Gövdeciliği (Karosericilik ve Kaportacılık), Otomotiv Boyacılığı, İş Makineleri Bakım ve Onarımcılığı, Tarım Makineleri Bakım ve Onarımcılığı
1-OTOMOTİV ELEKTROMEKANİKERİ
Tanımı
Otomotiv elektromekanikeri, binek, hafif ve ağır hizmet tipi araçlardaki (iş makineleri hariç) tüm sistemlerin arıza teşhis, bakım, onarım ve ayar işlerini kendi başına ve belirli bir süre içerisinde yapma becerisine sahip, nitelikli kişidir.
Görevleri
Motorun mekanik aksamlarının ayar, bakım ve onarımlarını yapmak,
Güç aktarma organlarının ayar, bakım ve onarımlarını yapmak,
Hareket kontrol sistemlerinin ayar, bakım ve onarımlarını yapmak,
Aracın elektrikli ve elektronik aksamlarının ayar, bakım ve onarımlarını yapmak,
Güvenlik ve konfor sistemlerinin ayar, bakım ve onarımlarını yapmaktır.
2-OTOMOTİV GÖVDE ELEMANI (KAPORTACI / KAROSERİCİ)
Tanımı
Otomotiv gövde elemanı, kendi başına ve belirli bir süre içerisinde motorlu kara taşıtlarında sac aksam ve şasi üzerinde meydana gelen vurma, çarpma, devrilme veya değişiklik gibi geometrik problemleri giderme; gövde üzerinde onarım, parça değiştirme ve parçaların birbiri ile uyumuna ilişkin işlemleri yapabilme; şasi örme, iskelet çatma, iskeleti sacla kaplama, aksesuar montajını yapma bilgi ve becerisine sahip, nitelikli kişidir.
Görevleri
İleri derecede kaynak yapmak,
Sac ve metal şekillendirme işlemlerini yapmak,
Panel onarımı yapmak,
Şasi ve gövde doğrultma işlemlerini yapmak,
Cam, kilit, kapı ve kaput ile ilgili işlemleri yapmak,
Plastik aksam, döşeme ve aksesuar ile ilgili işlemleri yapmaktır.
3-OTOMOTİV BOYACISI
Tanımı
Otomotiv boyacısı, motorlu kara taşıtlarının yüzey hazırlama, boya altı dolgu ve astar, boya işlemlerini ve boya hatalarının onarılması işlemlerini kendi başına ve belirli bir süre içerisinde yapma bilgi ve becerisine sahip, nitelikli kişidir.
Görevleri
Boya öncesi hazırlık yapmak,
Boya sistemlerini uygulamak,
Plastik onarım ve boyama yapmak,
Boya sonrası hataları düzeltmek,
Yama boya yapmak,
Renk tutturmaktır.
4-İŞ MAKİNELERİ BAKIM VE ONARIMCISI
Tanımı
İş makineleri bakım ve onarımcısı, inşaat, kazı, kaldırma ve yol yapım işlerinde kullanılan iş makinelerinin (dozer, greyder, kepçe vb.) tüm sistemlerin arıza teşhis, bakım, onarım ve ayar işlerini kendi başına ve belirli bir süre içerisinde yapma becerisine sahip, nitelikli kişidir.
Görevleri
İş makinesinin kontrolünü yapmak ve arızalı parçayı tespit etmek,
Arızalı parçaları sökmek, bakımını yapmak, onarmak, ayarlarını yapmak, yerine monte etmek veya yenisiyle değiştirmek,
Onarım sonrasında basınç ve verim testlerini yaparak çalışıp çalışmadığını kontrol etmek,
Sipariş listesi çıkarmak ve maliyet hesabı yapmak,
İş makinelerinin periyodik bakımlarını yapmaktır.
5-TARIM MAKİNELERİ BAKIM VE ONARIMCISI
Tanımı
Tarım makineleri bakım ve onarımcısı, tarım alanında kullanılan makinelerin (traktör, ekim-dikim, bitki koruma, sulama sistemleri, hasat ve harman, gübre dağıtım, toprak işleme alet ve makineleri vb.) arıza teşhis, bakım, onarım ve ayar işlerini kendi başına ve belirli bir süre içerisinde yapma becerisine sahip, nitelikli kişidir.
Görevleri
Tarım alet ve makinelerinin ayar, bakım ve onarımlarını yapmak,
Tarım alet ve makinelerinin periyodik bakımlarını yapmak,
Onarım sonrasında testlerini yaparak çalışıp çalışmadığını kontrol etmek,
Sipariş listesi çıkarmak ve maliyet hesabı yapmak,
MESLEK ELEMANLARINDA ARANAN ÖZELLİKLER
Motorlu araçlar sektöründe çalışmak isteyenlerin; duyu organları işlevlerini tam olarak yerine getirir durumda, ellerini ustalıkla kullanabilen, yaratıcı, titiz, bedenen ve ruhsal açıdan sağlıklı, göz ve ellerini eş güdümlü kullanabilme yeteneğine sahip, analiz ve yorum yapabilen, sorun çözme yeteneğine sahip, takım ve ekip çalışmasına yatkın olan kimseler olmaları gerekir.
Bu alandaki mesleklerde çalışacak kişilerin;
Matematik alanında yetenekli,
Fen bilimlerine meraklı,
Mekanik problem çözebilen,
Ellerini ustalıkla kullanabilen,
Mekanik ve göz el koordinasyonu yeteneği olan,
Sabırlı ve dikkatli,
Yorum ve analiz yeteneği olan,
Temiz ve düzenli çalışan,
kişiler olmaları gerekmektedir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Bu alandaki meslek elemanları atölye ve fabrika gibi kapalı ortamlarda çalışırlar. Zaman zaman dış ortamlarda da bakım ve onarım yapabilirler. Otomotiv boyacıları genellikle astar ve boya kabinleri içerisinde çalışırlar. Çalışma ortamında kimyevî maddeler bulunduğu için ciltte, gözde ve solunum yollarında alerjik reaksiyonlar gözlenebilir. Bu nedenle çalışma ortamında havalandırmanın çok iyi olması, özel giysilerin giyilmesi ve iş güvenliği kurallarına dikkat edilerek çalışılması gerekmektedir. Motorlu araç üretimi yapan fabrikalarında, yetkili servis ve bakım işletmelerinde, özel servis ve bakım atölyelerinde ve motorlu araçlar sektörü ile ilgili çeşitli işletmelerde iş bulabilirler.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Motorlu araç üretimi yapan fabrikalarında, otomotiv yetkili servislerinde, bakım ve onarım işletmelerinde, kamu ve özel servis ve bakım atölyelerinde, motorlu araçlar sektörü ile ilgili çeşitli işletmelerde iş bulabilirler. Ayrıca bu meslek elemanları kendi iş yerlerini açabilirler.
Motorlu Araçlar Teknolojisi Alanı öğretim programlarının sektör analizine dayalı olarak modüler esaslı hazırlanması, ülkemiz ekonomisi açısından çok önemli olan bu sektöre kalifiye eleman yetiştiren mesleki ve teknik eğitim sistemine yeni bir eğitim anlayışı getirmektedir.
